لوگوی اوج نیوز

اوج نیوز: با توجه به حذف ارز ترجیحی و افزایش یارانه ها تورم ماهیانه به حدی بالا رفته که برخی براین باور هستند تا به حال سابقه چنین افزایشی را نداشتیم، در همین باره خبرنگار «بازار» با «حجت فرزانی» کارشناس پولی و بانکی به گفتگو پرداخته است، فرزانی بر این باور است که تورم ناشی از افزایش نرخ ارز و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی نیست بلکه این حذف ارز هم نتیجه عدم کنترل نرخ رشد نقدینگی است. او بر این باور است که تا زمانی که سیاست های متضاد در دولت منجر به افزایش نقدینگی شود و یا بخش واقعی اقتصادرونق نگیرد همچنان شاهد تورم و افزایش قیمت هستیم.

*اخیرا مرکز آمار تورم تیرماه را اعلام کرد که بالاتر از ۴۰ درصد آمار داده است که ظاهرا بیشتر این تورم بر روی اقلام خوراکی دیده می شود. تحلیل شما در این خصوص چیست؟

مسلماً وقتی ارز ترجیحی را حذف کردیم و یارانه را به انتهای حلقه منتقل کردیم انتظار افزایش قیمت ها وجود داشت و این اقدام دولت قابل پیش بینی بود تا بتوانند بخشی از تورم را برروی کالاها با اعطای یارانه نقدی جبران کنند که برای اقشار کم درآمد بود. البته در کنار کالاهای اساسی که ارز انها حذف شده یکسری کالاهای جایگزین و جانشین داریم که وقتی قیمت این کالاهای اساسی افزایش می یابد قیمت کالاهای جایگزین هم تغییر پیدا می کند. فلذا بر موضوع افزایش قیمت ها اثر گذاشت و باعث شد تورم خرداد و تیرماه افزایش یابد.

اقتصاد پویاست و وقتی روی کاغذ برخی طرح ها مطرح می شود که با فرض یکسری شرایط است نمی تواند اثرات قیمتی ان را فقط محدود به چند کالا کرد، افزایش ها می تواند کالاهای جانشین را دربرگیرد و حتی می تواند روی انتظار تورمی هم تاثیر بگذارد و تشدید کننده نوسانات قیمت باشد.

رشد نقدینگی باید کنترل شود تا بتوانیم تورم را کنترل کنیم یا در صورتیکه رشد بخش واقعی اقتصاد را داشته باشیم یعنی تولیدات کشور افزایش یابد

*به نظر شما ماه های آینده این تورم را شاهد خواهیم بود؟

دلیل عمده تورم بحث نقدینگی است. رشد نقدینگی باید کنترل شود تا بتوانیم تورم را کنترل کنیم یا در صورتیکه رشد بخش واقعی اقتصاد را داشته باشیم یعنی تولیدات کشور افزایش یابد. این نکته را نیز اشاره کنم، از طریق افزایش تولیدات و رشد بخش واقعی اقتصاد می توانیم کنترل تورم را داشته باشیم ولی با توجه به چنین اقتصادی که الان مشاهد می شود این فرض مناسب و نسخه ای نیست که ان را عملی بدانیم، لیکن نکته بعدی که می تواند تورم کنترل کند کنترل نقدینگی است. رشد حجم نقدینگی چون ادامه دار در کشور است و در ماه های اخیر هم باز افزایش یافته است، بنابراین تورم خواهیم داشت اما شاید سرعت رشد تورم کاهنده باشد.

ولی اینکه تورم نداشته باشیم یا کاهش یابد منطقی نیست. شاید روند رشد تورم را بتوانند کنترل کنند یا نگه دارند ولی باز افزایش قیمت داریم. اگر یکسری اقدامات را انجام دهند یعنی جلو رشد پایه پولی را بگیریم، اگر بتوانیم جلو رشد نقدینگی را بگیریم، اگر بتوانیم سرعت گردش پول را در کشور کاهش دهیم، همه این اتفاقات باید بیفتد تا بتوانیم امیدوار باشیم کنترل نقدینگی را در پی داشته باشیم و در نتیجه کنترل تورم را شاهد باشیم که رشد آن را کاهش دهیم و بعد از آن به درصد باثباتی برسیم و اقتصاد پیش بینی پذیر باشد. همچنین امیدوار باشیم اگر اصلاحات اقتصادی، رشد سرمایه گذاری ها، رشد واقعی اقتصاد و جذب سرمایه گذاری داشته باشیم که می تواند آثار بعدی کنترل نقدینگی و کنترل تورم را در پی داشته باشد.

اگر سیاست گذار پولی انقباضی عمل کند و بگوید می خواهیم نقدینگی را کنترل کنم ولی دولت توجهی به این امر نکند و این تصمیم هماهنگ با سیاست های بودجه ای نباشد، اثر سیاست بودجه می تواند سیاست گذاری انقباضی را نیز حذف کند

دولت باید چه اقداماتی برای مهار تورم انجام بدهد؟

اقدامات به چند حوزه بازمی گردد یعنی یکسری اقدامات کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت داریم که باید در این حوزه انجام شود تا بتوانیم تورم را کنترل کنیم. از آنجایی که تورم یک بیماری مزمن در اقتصاد ماست، راه حل هم باید به تدریج اتفاق افتد و نمی توان گفت خلق الساعه بانک مرکزی و دولت محترم نقدینگی را کنترل کند و از فردا نقدینگی کنترل شود. لذا یکسری اقدامات در راستای سیاست گذاری پولی که هماهنگ با سیاست های بودجه ای باید ترتیب داده شود تا بتوانیم امیدوار باشیم یک روند ثابت و یک کنترل برروی موضوعات اقتصادی داشته باشیم. اگر سیاست گذار پولی انقباضی عمل کند و بگوید می خواهیم نقدینگی را کنترل کنم ولی دولت توجهی به این امر نکند و این تصمیم هماهنگ با سیاست های بودجه ای نباشد، اثر سیاست بودجه می تواند سیاست گذاری انقباضی را نیز حذف کند.

مثلا فرض براین باشد بانک مرکزی یکسری اقداماتی انجام می دهد که نقدینگی کنترل شود، ولی از سوی دیگر فشار بودجه ای و کسری بودجه دولت را مجبور به استقراض از شبکه بانکی و بانک مرکزی می کند که باعث می شود افزایش پایه پولی اتفاق افتد و عملاً ضد سیاست انقباضی بانک مرکزی رخ می دهد. در نتیجه باید این ۴ سیاست اعم از سیاست تجاری، سیاست مالی، سیاست بودجه ای و سیاست های پولی هماهنگ با هم حرکت کنند تا بتوانند در یکسری نقاط هدف مثلاً نرخ تورم، حجم نقدینگی، حجم هزینه بودجه ای تعیین شود و اقتصاد پیش بینی پذیر شود.

اگر این اقدامات انجام شود امکان مهار تورم وجود دارد؟

امکان کنترل نقدینگی وجود دارد و بعد از آن امکان مهار تورم نیز خواهد بود.